گفتارهایِ کوتاه (1)

گفتارهایِ کوتاه (1)

«ايران» و «جمهوریِ اسلامی»

ديده و شنيده می‌شود که اغلبِ سياست‌مداران، دولت‌مردان، تفسيرگران، و اهلِ مطبوعاتِ جهان، اين دو نام را به‌جایِ هم و به‌گونه‌ای مترادف به‌کار می‌برند؛ بلکه می‌توان گفت که بيشتر «ايران» به‌کار می‌برند، در حالی که مقصود همان «جمهوریِ اسلامی» است!

ممکن است در نظرِ بسياری، طرحِ اين موضوع، بی‌جا و ملّا‌نقطی‌بازی جلوه کند؛ امّا چنانچه اندکی واقع‌بين باشيم، اذعان خواهيم نمود که اين موضوع و نکته‌یِ به‌ظاهر بی‌اهمّيّت، اتّفاقاً بسيار مهم و درخورِ هزار نقد و اعتراض است.

عرفِ مکالمات و شکلِ عادّیِ زبانِ ديپلماتيک چنين است که از کشور نام برده می‌شود، درحالی‌که مقصود حکومت است نه کشور با کلّيّتِ مردمانِ آن. مثلاً گفته می‌شود: «روسيّه با صدورِ قطع‌نامه‌یِ تحريمِ ايران مخالفت می‌کند». در اين جمله، مقصود از روسيّه، «حکومتِ روسيّه» است. گاه نيز، برایِ همين معنی از نامِ پايتختِ کشورها استفاده می‌شود؛ مثلاً: «واشينگتن خواهانِ اقدامِ نظامی بر عليهِ ايران است.»

اين، عُرفِ زبانِ سياسی است، و قاعدةً هيچ ايرادی هم نمی‌توان به آن گرفت؛ چرا که حکومتِ يک کشور، نماينده‌یِ آن کشور به‌شمار می‌رود. امّا، آيا در موردِ «جمهوریِ اسلامی» و «ايران» نيز می‌توان چنين انگاشت؟!

«جمهوریِ اسلامی» حکومتی است که نطفه‌یِ آن با دروغ و فريب و سرکوب و کشتار بسته شده. در تمامیِ 27 سالی که از عمرِ شوم و مرگ‌بارِ اين حکومتِ اهريمنی می‌گذرد، هرگز و حتّی برایِ يک ساعت، آزادیِ انتخاب در کار نبوده است، تا بتوان آن را برابرِ خواستِ مردمِ ايران دانست.

طبيعی و عادّی فرض کردن و انگاشتنِ اين حکومت، و استفاده از عرف و زبانِ ديپلماتيک در موردِ آن، به دقيق‌ترين و صريح‌ترين بيانِ ممکن، به‌معنایِ تأييدِ 27 سال کشتار و سرکوب و نقضِ حقوقِ بشر، توسّطِ جمهوریِ اسلامی است...

م. سهرابی

اوايلِ خردادِ 1385

?

پس‌نگاره (22 خرداد):

چند روز بعد از پستِ اين نوشته، در وبلاگِ «فريادِ بی‌صدا» مطلبی ديدم (البته از مطالبِ قبلی است؛ زمانی که هنوز خواننده‌یِ اين وبلاگ نبوده‌ام، متأسّفانه) که در آن دقيقاً و البتّه از منظری نسبةً متفاوت و شايد بالعکس (!)، به همين مقوله پرداخته شده. اين دو نوشته مؤيّدِ يکديگر، و رافعِ هرگونه ترديد به‌شمار می‌رود؛ يا به‌عبارتی، باعث می‌شود که هرچه بيش‌تر بر اين فقره تأمّل کنيم. از نخستين زمينه‌سازهایِ روشنايی، يکی همين است که واژه‌ها درست به‌کار برده شود. «ايران» هرگز نمی‌تواند به‌معنا و به‌جایِ «جمهوریِ اسلامی» به‌کار رود؛ همچنان‌که «جمهوریِ اسلامی»، هرگز نماينده‌یِ «ايران» و «ايرانی» نبوده و نمی‌تواند باشد.

:

https://mehdisohrabi.files.wordpress.com/2017/04/goftarhaye_kootah.pdf