آيا می‌دانيد که ... ؟

آيا می‌دانيد که ... ؟
آيا می‌دانيد که جمهوری ِ اسلامی گل ِ سر سبد ِ همه‌ی ِ نظام‌های ِ بشری بوده ؟
آيا می‌دانيد که جمهوری ِ اسلامی اصلاً و ابداً روح‌اش هم از خشونت ، تحجّر ، واپس‌گرايی ، ضدّيت با دموکراسی ، يهودی‌ستيزی ، و دشمنی با حقوق ِ بشر خبر نداشته ؟
آيا می‌دانيد که اين پديده‌های ِ زشت را چه آدم ِ ناقلای ِ گمنامی به کون ِ حکومت ِ الهی راست آورده ؟
آيا می‌دانيد که « عقلای ِ قوم » ( يعنی همان « عقلای ِ قم » ) بايد بجمبند ؟!
...
اگر نمی‌دانيد ، خيلی نادانيد . اندکی بشرميد ( يعنی خجالت بکشيد ) و برويد اين گَپُمان ِ استاد الاعظم دگدر خروش [1] [+] را بخوانيد .
فراموش نکنيد ، که در نادانی می‌مانيد ها !
( البت تاريخ اين حرف‌ها خيلی گذشته . )

?
[1] نشانی ديگر : http://www.cyrusnews.com/news/fa/?mi=9&ni=10141

شغال‌ها و عرب‌ها

شغال‌ها و عرب‌ها [1]

در واحه اردو زده بوديم . همراهان در خواب بودند . عربی رشيد و سفيدپوش از کنارم گذشت ؛ شترها را تيمار کرده بود و به خوابگاه می‌رفت .
به پشت روی ِ چمن‌ها دراز کشيدم ؛ می‌خواستم بخوابم ؛ نمی‌توانستم ؛ شغالی از دور زوزه می‌کشيد ؛ دوباره نشستم . چيزی که آنقدر دور بود غفلتاً نزديک شده بود . شغال‌ها دور و برم ازدحام کرده بودند ؛ چشم‌هايی به رنگ ِ طلايی ِ کدر ، که می‌درخشيدند و خاموش می‌شدند ؛ بدن‌هايی کشيده ، که گويی زير ِ چرخش ِ تازيانه ، چابک و موزون تکان می‌خوردند .
يکی از آن‌ها از پشت ِ سر به من نزديک شد ، با فشار از زير ِ دستم گذشت ، و انگار که به گرمايم احتياج داشته باشد خودش را تنگ به من چسباند ، بعد روبرويم ايستاد ، چشمش را تقريباً به چشمم دوخت و گفت :
« من پيرترين شغال ِ سراسر ِ اين نواحی هستم . خوشوقتم از اين که توانسته‌ام قبل از رفتنت افتخار ِ عرض ِ سلام داشته باشم . ديگر چيزی نمانده بود قطع ِ اميد کنم ، چون ما سال‌های ِ سال در انتظارت نشسته‌ايم ، مادرم در انتظار نشسته ‌است ، و مادر ِ مادرم ، و همه‌ی ِ مادرهای ِ پيش از او ، تا برسد به مادر ِ تمام ِ شغال‌ها . باور کن . »
گفتم « تعجّب می‌کنم » ، و فراموش کردم توده‌ی ِ هيزمی را که آماده بود تا با دودش شغال‌ها را بتارانيم آتش بزنم : « خيلی تعجّب می‌کنم که اين را می‌شنوم . من فقط از سر ِ تصادف است که از شمال ِ دوردست به اينجا آمده‌ام ، و قصد ِ سفری کوتاه را دارم . حالا بگوييد ببينم چه می‌خواهيد ؟ »
انگار با اين سؤال ، که شايد زياده از حد محبّت‌آميز بود ترغيب‌شان کرده باشم ، دايره‌شان را به دورم تنگ‌تر کردند ؛ همه له‌له می‌زدند .
پير ِ شغال‌ها شروع کرد به توضيح دادن : « ما می‌دانيم که از شمال می‌آيی ، و اميد ِ ما هم درست به همين است . شما شمالی‌ها شعوری داريد که در عرب‌ها سراغش را نمی‌شود گرفت . از تکبّر ِ خشکی که اين‌ها دارند ، می‌دانی ؟ ، حتّی يک ذرّه هم شعور نمی‌شود درآورد . اين‌ها برای ِ اين که شکم‌شان را پر کنند حيوان می‌کشند ، آن وقت از لاشه‌اش بيزارند . »
گفتم : « اين طور بلند حرف نزن ، نزديک ِ ما عرب خوابيده ‌است . »
شغال گفت : « راستی که غريبه‌ای ، وگرنه می‌دانستی که در سراسر ِ تاريخ ِ جهان هيچ شغالی تا به حال از هيچ عربی نترسيده ‌است . از آن‌ها بترسيم ؟ همين بدبختی کافی نيست که ما را ميان ِ چنين قومی انداخته‌اند ؟ »
گفتم : « شايد ، شايد . من به خودم اجازه نمی‌دهم راجع به مسائلی قضاوت کنم که از حدود ِ اطّلاعاتم خارج است ؛ بايد نزاع ِ پرسابقه‌ای باشد ؛ پس لابد با خون عجين است ؛ و لابد به خون هم ختم خواهد شد . »
شغال ِ پير گفت : « تو خيلی باهوشی » ، حالا همه سريع‌تر له‌له می‌زدند ؛ با آن که از جا تکان نمی‌خوردند ، از نفس افتاده بودند ؛ بوی ِ تندی که فقط با فشار دادن ِ دندان‌ها به هم قابل ِ تحمّل بود ، از دهن‌های ِ بازشان بيرون می‌زد : « تو خيلی باهوشی ؛ چيزی که گفتی با تعليمات ِ کهن ِ ما می‌خواند ؛ پس ما خون ِ آن‌ها را می‌ريزيم و نزاع خاتمه پيدا می‌کند . »
گفتم « اوه » ، ولی بسيار پرحرارت تر از آن که می‌خواستم : « آن‌ها از خودشان دفاع خواهند کرد ؛ با تفنگ‌هاشان شما را گله گله خواهند کشت . »
گفت : « منظورم را بد می‌فهمی ، به اقتضای ِ طبيعت ِ انسان‌ها که معلوم است در شمال ِ دوردست هم زايل نمی‌شود . در آن صورت حتّی آب ِ نيل هم کفاف ِ شستن و پاک کردن ِ ما را نخواهد کرد . فقط ديدن ِ زنده‌ی ِ آن‌ها کافی است تا به هوايی پاک‌تر فرار کنيم ، به بيابان فرار کنيم که به همين علّت هم مأوای‌مان شده است . »
وهمه‌ی ِ شغال‌های ِ دور و برم ، که در اين ميان تعداد ِ زيادی هم از راه ِ دور به آن‌ها ملحق شده بودند ، سرهايشان را تا بين ِ پاهای ِ جلو پايين بردند و با پنجه پاکشان کردند . به اين می‌مانست که خواسته باشند انزجارشان را پنهان کنند ، انزجاری چنان وحشت‌آور که دلم می‌خواست هر چه زودتر با يک جست ِ بلند از حلقه‌ای که به دورم بسته بودند فرار کنم .
پرسيدم : « پس قصدتان چيست ؟ » ، و خواستم بلند شوم ؛ ولی نتوانستم ؛ دو شغال ِ جوان دندان‌هايشان را به پشت ِ کت و پيراهنم فرو برده و قفل کرده بودند ؛ ناچار نشستم . شغال ِ پير با لحنی جدّی توضيح داد : « آن‌ها حاشيه‌ی ِ دامنت را نگه داشته‌اند ، و اين نوعی ادای ِ احترام است . » در حالی که به‌تناوب به پير ِ شغال‌ها و به شغال‌های ِ جوان رو می‌کردم به صدای ِ بلند گفتم : « بگو ولم کنند ! » پير ِ شغال‌ها گفت : « اگر بخواهی البتّه که ول می‌کنند . منتها چند لحظه‌ای طول می‌کشد ، چون بنا بر رسم ، دندان‌ها را تا ته فرو کرده‌اند و چاره‌ای ندارند جز اين که ذرّه‌ذرّه از هم جداشان کنند . تو هم در اين بين به تقاضای ِ ما گوش بده . » گفتم : « رفتارتان آن قدرها هم راغبم نکرده . » گفت : « تو نبايد رفتار ِ دور از ادب و ناشيانه‌ی ِ ما را تلافی کنی » ، در اينجا برای ِ اوّلين بار بود که از لحن ِ نالان ِ صدای ِ طبيعی‌اش کمک می‌گرفت ، « ما حيوان‌های ِ بيچاره‌ای هستيم ، فقط همين دندان را داريم ؛ برای ِ هر کاری ، چه خوب و چه بد ، تنها همين دندان در اختيار ِ ماست . » در حالی که فقط کمی نرم شده بودم پرسيدم : « خب ، چه می‌خواهيد ؟ »
به صدای ِ بلند گفت : « خداوندگارا » ، و همه‌ی ِ شغال‌ها زوزه کشيدند ؛ به اين می‌مانست که از دورترين دوردست‌ها نغمه‌ای شنيده باشم ، « خداوندگارا ، می‌خواهيم به نزاعی که جهان را به دو نيم کرده است خاتمه دهی . اجداد ِ ما کسی را که کمر ِ همّت بر اين کار خواهد بست به همان صورتی توصيف کرده‌اند که تو هستی . می‌خواهيم از اين عرب‌ها در امان باشيم ؛ هوای ِ قابل ِ تنفّسی داشته باشيم ؛ چشم‌انداز ِ افق‌مان از وجودشان پاک باشد ؛ ناله‌ی ِ گوسفندی را که چاقوی ِ عرب‌ها به گلويش کشيده می‌شود نشنويم ؛ هر جانداری بايد در آرامش بميرد ؛ می‌خواهيم بی‌هيچ مزاحمی خونش را تا آخرين قطره بياشاميم و استخوانش را از هر گوشتی پاک کنيم . پاکی ، و نه جز پاکی ، اين چيزی است که ما می‌خواهيم » - و حالا همه گريه را سر داده بودند ، هق هق می‌کردند - « آخر تو چطور می‌توانی چنين دنيايی را تحمّل کنی ، تو ای دل نجيب ، و تو ای اندرون شيرين ؟ اين‌ها سفيدشان کثافت است ؛ سياه‌شان کثافت است ؛ ريش‌شان وحشت ِ مجسّم است ؛ گوشه‌ی ِ چشم‌شان را که ببينی عق‌ات می‌نشيند ؛ دست‌شان را که بلند کنند ظلمت جهنّم را پيش ِ چشم می‌بينی . از اين رو ای خداوندگار ، از اين رو ای خداوندگار ِ عزيز ، به کمک ِ دست‌های ِ قادر و توانايت ، به کمک ِ دست‌های ِ قادر و توانايت ، با اين قيچی گردن‌هايشان را ببر » ، و به تبعيّت از اشاره‌ی ِ تند ِ سر ِ او يکی از شغال‌ها ، که قيچی ِ کوچکی پوشيده از لايه‌ی ِ ضخيم ِ زنگ را به دندان گرفته بود ، نزديک شد .
« اين هم قيچي‌يی که مدّت‌ها به دنبالش می‌گشتيم ، و حالا بس کنيد ديگر ! » اين را به صدای ِ بلند قافله‌سالار ِ عرب ِ ما می‌گفت که خلاف ِ جهت ِ باد به ما نزديک شده بود و داشت تازيانه‌ی ِ بزرگش را در هوا می‌چرخاند .
همه به سرعت پراکنده شدند ولی در فاصله‌ای معين تنگ ِ هم ايستادند ؛ اين همه حيوان چنان خشکشان زده بود انگار که پرچينی کم ارتفاع بودند با حاشيه‌ای از سوسو زدن‌های ِ چراغ‌های ِ مرداب .
عرب گفت : « به اين ترتيب ، سرور ِ من ، اين بازی را هم ديدی و شنيدی » ، و تا آنجا که در حدود ِ نزاکت ِ قبيله‌اش بود خنده را سر داد . پرسيدم : « پس تو هم می‌دانی اين‌ها چه می‌خواهند ؟ » گفت : « البتّه ، سرور ِ من ، هر کسی می‌داند ؛ مادام که عربی در اين دنيا هست اين قيچی در بيابان‌ها می‌گردد و در آينده هم تا قيامت خواهد گشت . و به هر اروپائی‌يی تقديمش می‌کنند برای ِ انجام ِ آن کار ِ بزرگ ؛ هر اروپائی‌يی به نظرشان درست همان کسی است که می‌گويند برگزيده است . اين حيوان‌ها اميد ِ واهيی دارند ؛ ديوانه‌اند ، ديوانه‌ی ِ تمام عيار . و ما هم به همين علّت دوستشان داريم ؛ اين‌ها در حکم ِ سگ‌های ِ ما هستند ، و خيلی بهتر از سگ‌های ِ شما . حالا نگاه کن ، يکی از شترها امشب سقط شده ، گفته‌ام بياورندش اينجا . »
چهار باربر آمدند و لاشه‌ی ِ سنگين ِ شتری را جلو ِ ما انداختند . هنوز به زمين نرسيده ، صدای ِ شغال‌ها بلند شد . انگار که تک‌تک‌شان را به طرزی غير ِ قابل ِ مقاومت می‌کشند ، با وقفه و مکث ، شکم‌خيز نزديک می‌شدند . عرب‌ها را فراموش کرده بودند ، تنفّرشان را فراموش کرده بودند ، وجود ِ لاشه که بوی ِ تندش هر بوی ِ ديگری را از ميان می‌برد ، مسحورشان کرده بود . حالا ديگر يکی از آن‌ها به گردن ِ لاشه چسبيده بود ، با همان گاز ِ اوّل شاهرگ را پيدا کرده بود . مثل ِ تلمبه‌ی ِ کوچک ِ پر جنب و جوشی که بخواهد ، مصمّم و در عين ِ حال بی‌اميد ، آتش ِ خروشانی را خاموش کند ، تک‌تک ِ ماهيچه‌های ِ بدنش کشيده می‌شد و می‌لرزيد . چيزی نگذشت که تمام ِ شغال‌ها به همين قصد روی ِ لاشه افتادند و کوهی درست کردند .
در اينجا ، قافله‌سالار تازيانه‌ی ِ برنده‌اش را با قدرت ِ تمام چپ و راست از پشت‌شان گذراند . سرهايشان را بلند کردند ؛ نشئه و ضعف وجودشان را فرا می‌گرفت ؛ عرب‌ها را در مقابل ِ خود ديدند ؛ تازيانه به پوزه‌هايشان خورد ؛ با يک جست خودشان را کنار کشيدند و تا فاصله‌ی ِ کمی به عقب رفتند . ولی خون ِ شتر ، ديگر چاله چاله به زمين ريخته بود و از آن بخار بلند می‌شد ؛ چندين جای ِ لاشه دريده شده بود . شغال‌ها نتوانستند مقاومت کنند ؛ باز نزديک شدند ؛ باز عرب تازيانه‌اش را بلند کرد ؛ بازويش را گرفتم .
گفت : « حق با توست ، سرور ِ من ، بگذاريم کارشان را بکنند ؛ وانگهی ديگر وقت ِ حرکت است . به ديدنش می‌ارزيد . حيوان‌های ِ جالب ِ توجّهی هستند ، اين طور نيست ؟ و چقدر از ما متنفّرند ! »

?
[1] پزشک ِ دهکده ( چند داستان کوچک ) . نوشته‌ی ِ فرانتس کافکا . ترجمه‌ی ِ فرامرز بهزاد . انتشارات ِ خوارزمی . دوّم ، 1361. [ صص 45 – 39 ]

اهميتِ يونانيان از نظرِ تاريخِ جهان

اهميتِ يونانيان از نظرِ تاريخِ جهان به عنوانِ مربّی، ناشی از آگاهیِ تازه‌یِ آنان بر موقعيتِ فرد در جامعه بود. وقتی که دنيایِ يونانی را با مشرق‌زمينِ کهن مقايسه می‌کنيم، چنان فرقِ عظيمی ميانِ آن‌دو می‌بينيم که آرمان‌هایِ يونانيان را با آرمان‌هایِ اروپا برابر می‌يابيم و بدين نتيجه می‌رسيم که آرمانِ يونانی همان آرمانِ امروزیِ آزادیِ فردی است. در حقيقت هيچ تضادّی چشمگيرتر از تضادِّ موجود ميانِ احساسِ استقلالِ فردیِ انسانِ امروزی، و شيوه‌یِ زندگیِ انسانِ شرقیِ پيش از يونان -نفیِ خود- نمی‌تواند بود؛ و مظهرِ اين شيوه‌یِ زندگی، عظمتِ دهشت‌آورِ اهرامِ مصر و گورهایِ شاهانه و ساختمان‌هایِ يادبودِ عظيمِ شرق است. هنگامی که تجليلِ حيرت‌انگيزِ شاهانی را که بر خلافِ هر گونه معيارِ طبيعی به مقامِ خدايی رسانده شده‌اند (و نماينده‌یِ ديدی مابعدالطّبيعی به زندگی است که به کلّی برایِ ما بيگانه است) و پای‌مالیِ شرقیِ توده‌یِ عظيمِ مردمان را (که با تجليلِ نيمه دينیِ شاه تناسب دارد)، با آغازِ تاريخِ يونانی در برابرِ يکديگر می‌نهيم، آغازِ تاريخِ يونان همچون آغازِ تصوّری تازه از آدمی و ارزش‌گذاریِ تازه به فردِ انسانی نمايان است. اين تصوّرِ تازه، عيناً برابر با اين انديشه است که روحِ هر فردِ انسانی فی‌نفسه غايتی خاص و ارزشی بی‌کران است -انديشه‌ای که مسيحيت در گسترشِ آن سهمی بزرگ دارد- و اين همان آرمانی است که در اثنایِ رستاخيزِ فرهنگیِ اروپا (رنسانس) و پس از آن، پديد آمد و به موجبِ آن، هر فردِ آدمی دارایِ استقلالِ روحی و درونی است؛ و چگونه ممکن بود قول به ارزش و اهميتِ فردِ آدمی بدونِ وقوفِ يونانيان بر ارزشِ حيثيتِ انسانی و به رسميت شناختنِ اين ارزش، قابلِ توجيه باشد؟

?
پايديا. نوشته‌یِ ورنر يگر Werner Jaeger. ترجمه‌یِ محمّدحسن لطفی. انتشاراتِ خوارزمی. چاپِ اوّل، 1376. (جلدِ يکم، مقدّمه، ص 24)

روايت ِ دروغين ِ « اتّحاد ِ صوفی و فيلسوف »

روايت ِ دروغين ِ « اتّحاد ِ صوفی و فيلسوف » ( پيرامون ِ افسانه‌ي ِ ساختگی ِ ديدار ِ ابن ِ سينا و ابوسعيد ) [ پاره‌ي ِ نخست ]

اگر تصوّف به شريعت آلوده نگشته بود ، و اگر به بيماری ِ خودپرستانه‌ي ِ مريد و مراد بازی و تبديل ِ خانقاه به دکّان مبتلا نشده بود ، می‌توانست در کنار ِ فلسفه قرار گيرد .
سعيد نفيسی ، در مسوّده يا طرح گونه‌ي ِ بسيار ارزشمند ِ « سرچشمه‌ي تصوّف در ايران » ، بار ِ عمده‌ي ِ اين انحراف و آلودگی ِ ويرانگر را به گردن ِ محمّد ِ [؟] کشنده بود ؛ وگرنه ، انحراف از دورترين پيشينه‌ای که بتوان از تصوّف باز شناخت ، در کار بوده است .
من يادداشت ِ دل‌انگيخته می‌نويسم ، نه مقاله‌ي ِ پژوهشی ِ آکادميک ؛ و از اين رو ، سخن ِ خود را اين گونه پی می‌گيرم که : از نظر ِ قوانين ِ به حدّ ِ‌اکثر تعديل شده‌ي ِ اسلامی در سرزمين‌های ِ متصرّفه ، بيرون از اسلام تنها سه مفر موجود بود : جهود باشی ، ترسا باشی ، يا گبر [1] . و جز اين ، يک جايگاه باقی می‌ماند : گورستان .
نخستين بروزش‌های ِ جدّی ِ تصوّف ِ ايران ، بعد از آنی است که همه‌ي ِ تلاش‌های ِ مقابله جويانه‌ي ِ ما به شکست رسيده ؛ بعد از آخرين ايستادگی‌های ِ بابک و مازيار و افشين . ميان ِ اين نقطه‌ي ِ پايان ، و آغاز ِ بيچارگی ، يک دوره‌ي ِ ميانين ِ جدّی نيز داشته‌ايم [2] ، که من رازی را درخشان ترين چهره‌ي ِ آن می‌شناسم . دوام ِ اين دوره‌ي ِ ميانين ، نسبت ِ دقيقی دارد با تعداد ِ سطرهايی که از آثار ِ فلسفی ِ رازی به جا مانده . ( آن هم – گويا – تنها در لا به لای ِ آثار ِ مخالفان و منتقدان ِ او ؛ و بعضاً در آثار ِ کافرانی نهان آشکارا چون ناصر ِ خسرو ِ قباديانی ِ يمگانی . )
چنين بود که به سرآغاز ِ بيراهه‌ای بيچاره کننده و پر دوام رسيديم ، که دو پروژه‌ي ِ اصلی و گاه درهم آميزنده را شامل می‌شد : هضم کردن ِ هيولا و تبديل ِ آن ، و ديگر : از درون ازهم پاشاندن ِ آن .
و پذيرفتيم که به جامه‌ي ِ اسلام درآييم .
اينجا مجال ِ آن نيست که در اين باره بيشتر بنويسم . منظورم يادآوری ِ اين نکته بود که تصوّف از آغاز با پذيرش ِ حدّ ِ اقل ترين ظواهر ِ شريعت همراه بود . پس هيچ جای ِ شگفتی نيست اگر می‌بينيم صوفی ِ تمام کافر نداريم . در ديگر زمينه‌ها و اشکال ِ تلاش ِ رهايی نيز ، پذيرش ِ صوری ِ مسلمانی به صورت ِ اصلی گريزناپذير درآمد . جنبش‌های ِ الحادی – اباحی نيز ، که فعّال ترين بخش ِ اين پيکره را در بر می‌گرفت ، در پوسته‌ای نازک و شکننده و به شدّت پارادوکسيکال ، به اسلام تظاهر می‌کرد !
اين شرايط ِ ويژه ، که از سده‌ي ِ سوّم ِ هجر در سرزمين‌های ِ ايرانی پديد آمد ، زمينه را برای ِ گسترش ِ گرايش‌های ِ عرفانی و صوفيانه هموار کرده بود . توده‌های ِ وسيع ِ مردم که از ستيزه جويی‌های ِ پيگير ِ دوصد ساله‌ي ِ خود نوميد می‌شدند ، از سويی در پی ِ سرپناهی برای ِ آمال ِ سرکوب شده‌ي ِ خود بودند ، و از سوی ِ ديگر طريقی می‌جستند که در آن اظهار ِ وجود توان کرد .
تصوّف ، بر آرامش ِ درون و چشم پوشی از ناگواری‌ها و ناهنجاری‌های عينی ِ زندگی تأکيد داشت ، و انسان‌ها را به نبرد با ناراستی‌ها و پليدی‌ها می‌خواند ؛ با اين تفاوت که همه را در درون ِ آدمی می‌ديد .
رشد و گسترش ِ تصوّف را می‌توان با چيرگی ِ پلشتی‌ها و نامرادی‌ها در نسبتی مستقيم دانست . پناه بردن ِ آدمی به دنيای ِ درون ، به هر صورت ، گريز از جهان ِ بيرون ، از واقعيت ، و از عين ِ زندگی است .
نکته‌ي ِ بسيار مهم ِ ديگری که در تصوّف ِ ايران بايد در نظر داشت ، دعوی ِ « حُسن ِ اسلام » است . تصوّف بر آن بوده که با نگرشی گزينشی به قرآن و حديث ، و جعل و وضع ِ مضامين ِ مورد ِ نياز [3] ، چهره‌ي ِ خشن و سرکوبگر ِ اسلام را تلطيف نموده و آن را حُسن و عطوفت ِ محض معرّفی نمايد .

امّا نقش ِ امام محمّد ِ غزّالی منحصر به آنچه گفته شد نبوده ، و برعکس ِ مورد ِ پيش گفته ، در اين يکی ، غزّالی ابداع گر يا دست ِ کم ايجاد کننده‌ي ِ يک نقطه عطف است : در برابر ِ هم قرار دادن ِ عرفان و فلسفه ، به نفع ِ دين !
پيش از آن ، شريعت ِ محمّدی با اين هردو سر ِ جنگ داشت . عرفان و فلسفه ، دو گونه يا دو روش ِ درک و دريافت ِ حقيقت بود ؛ در حالی که دين عبارت بود از اعلام ِ قطعی و چون و چرا ناپذير ِ تنها يک درک ِ خاص ، از منبع ِ خاص . در عرفان و فلسفه « نقل » نقش ِ تعيين کننده نداشت و تنها به کار ِ « نشر ِ دريافت » می‌آمد ؛ امّا در دين ، « نقل » همه چيز بود ، و تقيد ِ ناچارانه‌ي ِ آن تعطيل ِ کامل ِ پروژه‌ي ِ درک و دريافت را در پی داشت .
...
با توجّه به عظمت ِ جايگاه ِ غزّالی ، که به گُمان ِ نگارنده بايد آن را برآمده از شخصيت ِ قوی ، گستره‌ي ِ معلومات ِ دينی ، فلسفه خواندگی ، تسلّط به منطق ، تبحّر در کلام ، و سرانجام قدرت ِ بيان ِ وی دانست ، برای ِ تصوّف – يا دست ِ کم حوزه‌ي ِ وسيعی از هسته‌های ِ خانقاهی و نيمه مدرسی ِ صوفيه‌ي ِ همزمان ِ غزّالی و پس از وی – فرو افتادن در دامچاله‌ای که به دست ِ اين خراسانی ِ مستعد امّا گمراه کنده شده بود ، گريزناپذير می‌نمود ...

8 آبان 1384
::::
پی‌نوشت (15 شهريور 1395؛ 5 سپتامبر 2016 –زيگبورگ، آلمان):
جايی از متن [سطرِ 4]، چند کلمه‌ای ساقط شده. در گزيده‌واره‌ای که از نوشته‌ها و شعرگونه‌هایِ اين وبلاگ تهيّه ديده‌ام، اين سقط از رویِ فايلِ وُرد، به متن افزوده شد. نخواستم درآن دست برده باشم؛ به‌دليلِ رعايتِ اصالتِ نشر!
متنِ ويرايش‌شده را اين‌جا ببينيد.
::::

?

منابع و مراجع :

سرچشمه‌ی ِ تصوّف در ايران - ( تأثير تعليمات بودائی در فرهنگ ايران) و ( تصوّف ايران از نظر فلسفی ) . سعيد نفيسی . انتشارات فروغی . هشتم ، 1371.
تجارب الاُمم . ابوعلی مسکويه الرازی . حقّقه و قدّم له : الدکتور ابوالقاسم امامی . دار سروش للطباعة و النشر . طهران ، 1366 ش / 1987 م .
تجارب الاُمم . ابوعلی مسکويه الرازی . ترجمه‌ي دکتر ابوالقاسم امامی . انتشارات سروش . اوّل ، 1369.

[1] در کتاب الله ، گبران در شمار ِ اهل ِ کتاب نيامده‌اند ، چرا که پيرامون ِ حضرت ِ ختم الانبيا گبری نبوده . آنان که بوده‌اند و تبصره‌ي ِ جزيه شامل ِ حال شان می‌شده ، جهودان بوده‌اند و ترسايان ، و – به ضرب ِ توجيه و تأويل ِ بعدی : - صابئين ، که گويا همان مغتسله باشند ؛ پيروان ِ يحيی تعميد دهنده . گروه ِ اخير ، شايد از آن روی که بی‌پشت بودند و اندک ، به سرعت نابود شدند و بعداً مجوز ِ ايشان به گبرکان اختصاص يافت .
در باره‌ي ِ واژه‌ي ِ « گبر » :
امروزه و از مدت‌ها پيش ، واژه‌ي ِ « گبر » به وجه ِ خاص در مورد ِ زرتشتيان به کار می‌رود . در گذشته نيز چنين بوده ، امّا به سايرين ( جهودان و ترسايان ) نيز اطلاق می‌شده ؛ به ويژه در شعر ِ فارسی ، که در آن در مواردی نمی‌توان مشخّص نمود که مقصود از « گبر » چيست ؛ مگر اين که قراين يا اشاراتی در کار باشد .
می‌توان گفت که اين واژه دو کارکرد ِ معنايی داشته : 1. زرتشتی 2. غير ِ مسلمان ، به طور ِ کلّی .
به استناد ِ همين کاربرد ِ عام ، ذهن ِ برخی از پژوهندگان به اين نکته کشيده شده که اين واژه ، اصلاً همان « کافر » ِ عربی است که به دلايل و عللی به اين صورت درآمده . حتّی پورداود نيز چنين می‌پنداشته . امّا من در اين باره نظر ِ ديگری دارم . حاصل ِ تأمّلات ِ خود را به صورت ِ مقاله واره‌ای ارائه خواهم کرد .
جالب اين است که زرتشتيان به اين واژه حسّاسيت دارند و آن را نوعی اهانت تلقّی می‌کنند . در مقاله واره‌ي خود نشان خواهم داد که اين شاه واژه‌ي ِ فرهنگ ِ ايرانی ، درخور ِ هزارها فخر است ، نه ننگ !
[2] منظورم از ميانين ، زمانی نيست .
[3] از جمله ، بنيادی‌ترين آموزه‌ي ِ تصوّف ، يعنی اصليت ِ « تهذيب ِ نفس » در برابر ِ « غزا » ، طیّ ِ يک فقره روايت ِ مجعول ، به اسلام نسبت داده می‌شود : در بازگشت از يکی از غزوات ، رسول الله مسلمين را مورد ِ خطاب قرار داده ، می‌گويد : اينک جهاد ِ اصغر به پايان رسيده و بايد به جهاد ِ اکبر بپردازيم ؛ و آن « جهاد ِ با نفس » است .
اين سخن و آموزه ، از خسرو انوش روان پادشاه ِ بزرگ ِ ساسانی است ، که پس از دفع و رفع ِ شورش‌ها و آشوب‌های ِ درونی و بيرونی ِ کشور ، طیّ ِ يک سخنرانی ِ عام بيان شده است . ( رک : تجارب الامم ، [ متن ِ عربی ، ج 1 صص 114 - 111 ] ترجمه‌ي ِ فارسی ، ج 1 صص 186- 181 )

فيلترشکن

برنامه‌ای برای عبور از فیلتر
CPROXY یک برنامه‌ی بسیار قوی برای عبور از هر فیلتری است . حجم این برنامه در حالت زیپ شده در حدود یک مگابایت می‌باشد . ظاهرا اصل برنامه به زبان کشور چک نوشته شده و کار کردن با آن کمی مشکل است .
البته برای استفاده از این برنامه تنها لازم است آنرا دانلود نموده و روی سیستم خود نصب نمایید . پس از نصب این برنامه نشانه‌ی زیر در Desktop ظاهر می‌گردد . حالا تنها با اتصال به اینترنت باز نمودن هر سایت فیلتری به‌راحتی امکان پذیر است .
در مورد این برنامه چند مورد وجود دارد . اول اینکه بر روی برخی سیستم‌ها که ویروس‌یاب نصب باشد احتمال اعلام این برنامه به عنوان ویروس وجود دارد . همچنین در برخی موارد نادر برای بالا آمدن یک صفحه انجام چند بار رفرش الزامی است .






از آنجا که سایت اصلی CPROXY فیلتر می‌باشد ، این برنامه را روی shared 4 - یک هاست مجانی - ذخیره نموده‌ام تا به‌راحتی قابل استفاده باشد .
توجه :
پس از کلیک به روی نشانه‌ی بالا و یا لینک CPROXY صفحه‌ی 4shared مربوط به این برنامه باز می‌گردد . در قسمت پایین سمت چپ روی دکمه‌ی Download کلیک کنید و برنامه‌ی cpsetup_cz.exe را Save یا Run نمایید . همچنین می‌توانید از این لینک برای دانلود این برنامه فیلتر گذرکه روی Sharemation ذخیره شده است استفاده نمایید . لازم به ذکر است که این برنامه برای فعال شدن نیاز به هیچ تنظیمی ندارد .

*************
چند نکته در مورد فیلتر گذر CPROXY
در مورد تغییر زبان برنامه پس از فعال کردن برنامه و باز شدن صفحه‌ی نرم افزار سی پروکسی ، روی لینک دوم سمت چپ پنجره‌ی برنامه که به زبان کشور چک نوشته است Automatike nastaveni کلیک کنید ، پنجره برنامه تغییر می‌کند . حالا کلمه‌ی نوشته شده روبروی عبارت Jazyk - در پایین صفحه سمت راست - را به English تغییر دهید . در پایان روی ok کلیک کنید .
حال می‌توانید تنظیمات برنامه را با راحتی بیشتر انجام دهید . مثلا تنظیم کیفیت عکس‌ها و یا تغییر سرور مورد استفاده . برای به‌روز کردن نرم افزاز نیز می‌توانید از سایت‌های فیلتر شکن استفاده کنید . در ضمن فیلتر بودن سایت این فیلترگذر تأثیری بر کارکردن این نرم افزار ندارد .

از : وبلاگ ِ جمهور [+] [+]

چه می خواهند اين کشندگان ِ انسان ؟

زن کشی در جنوب تهران
همرمان با موج تازه برخورد با بد حجابی در کشور / زن کشی در جنوب تهران ( شهرام رفيع زاده )

از يک هفته پيش برخی نهادهای حکومتی در ايران اعلام کرده اند که بر شدت برخورد با زنانی که پوشش آنان اسلامی نيست ، خواهند افزود . همزمان ، اخبار از کشف جنازه شش زن در مناطق جنوبی تهران حکايت می کند . روزنامه ايران روز گذشته به نقل پليس تهران تاييد کرد که فرضيه سريالی بودن اين قتل ها در دستور کار ماموران قرار گرفته است . جنازه پنج تن از اين قربانيان که يکی از آنها يک دختر ده ساله است ، در منطقه کهريزک و جنازه نفر ششم در حوالی ورامين پيدا شده است.

قربانيان تازه زن کشی

جنازه نخستين زن قربانی قتل های سريالی اخير در صبحگاه روز ۲۰ اسفندماه سال ۸۴ ، توسط چند رهگذر در حاشيه بزرگراه آزادگان جاده كوچ حصار مشاهده و به پليس گزارش شد . بر اساس بررسی های پليس اين زن جوان با اصابت ضربات متعدد جسم سختی به سرش از پای درآمده بود . به دستور بازپرس شعبه هفتم دادسرای شهرری ، جسد قربانی حادثه به پزشكی قانونی انتقال داده شد ، در بازرسی از لباس های اين زن هم هيچ مدركی برای شناسايی او به دست نيامد .

دومين جسد شب يكشنبه ۲۰ فروردين ماه سال جاری ، در رودخانه ای واقع در جاده ورامين کشف شد . اين جسد که متعلق به دختر ۲۰ ساله ای بود ، در حالی پيدا شد که عاملان قتل پيش از رها كردن جسد مدارك هويتی او را با خود برده بودند . بدين ترتيب به دستور بازپرس پرونده اين جسد نيز برای بررسی چگونگی و زمان قتل به پزشكی قانونی انتقال داده شد .

ساعت 14 و سی دقيقه 22 فروردين ماه جنازه سومين قربانی که متعلق به زنی 28 ساله بود ، در حاشيه بزرگراه آزادگان ، و درحالی پيدا شد که در داخل يك كيسه پلاستيكی قرار گرفته ، و در داخل جوی آب حاشيه بزرگراه آزادگان رها شده بود . پليس ابتدا اعلام کرد که اين زن ناشناس بر اثر اصابت شیء برنده به ناحيه شكمش به قتل رسيده است . جسد سه قربانی ديگر اين ماجرا هم در سه روز اخير در همان منطقه ای کشف شده که قتل های پيشين رخ داده است . جسد چهارمين زن جوان ، ساعت 15 و بيست دقيقه روز 28 فروردين ماه در منطقه چرمشهر در جنوب شرقی تهران کشف شد . براساس تحقيقات انجام گرفته از سوی پليس ، عاملان جنايت پس از قتل اين زن ۲۸ ساله ، نيمی از جسد او را داخل گونی قرار داده بودند ولی به دليل عجله و شتابی كه در هنگام رها كردن جسد داشتند بقيه قسمت های بدن جسد خارج از گونی قرار داشت . پنجمين جنازه که متعلق به زن سی ساله ای بود بارديگر در منطقه استحفاظی کلانتری 170 کهريزک و درحالی پيدا شد که گفته می شود در قسمت هايی از بدن اين زن جوان نيز آثاری از درگيری مشاهده شده است . در بازرسی از لباس های اين زن نيز همانند ساير قربانيان هيچ مدرك شناسايی به دست نيامده است . ششمين قربانی قتل هايی که به نوشته روزنامه ايران مسئولان پرونده نيز از سريالی بودن آن سخن می گويند ، دختر ده ساله ای است که جنازه اش توسط مردم در کانال آب کهريزک کشف و به اطلاع کلانتری 170 کهريزک رسيد.

مسئولان پرونده اگرچه در نخستين روزها ، اين جنايت ها را مرتبط به هم ندانسته بودند ، اما در سه روز گذشته و پس از کشف جسد سه قربانی تازه ، فرضيه سريالی بودن آنها را مطرح کرده اند . به ويژه آنکه اغلب قتل ها در يک منطقه رخ داده و تاکنون خانواده هيچ يک از زنان مقتول شناسايی نشده اند . روزنامه ايران روز گذشته همچنين به نقل از مسئولان پرونده نوشت که علت اصلی مرگ اين شش زن " فشرده شدن نخ يا طناب بر گلوی آنها " بوده است .

در روزهای اخير مسئولان پليس جنايی تهران اعلام کرده اند که در تحقيقات خود به بن بست برخورده اند . آنها اعلام کرده اند که هنوز نتوانسته اند محل وقوع قتل ها و زمان آن را مشخص کنند ، و علت آن را شناسايی نشدن مقتولان در هر شش مورد دانسته اند . پليس گفته که چون در هر شش مورد هيچ مدرک شناسايی در لباس مقتولان نيافته به اين نتيجه رسيده که عاملان اين جنايت ها پيش از رهاکردن جنازه قربانيان ، هرگونه مدرکی را که می توانسته به شناسايی مقتولان منجر شود ، از بين برده اند . مسئولان رسيدگی به اين جنايت ها به روزنامه ايران گفته اند که " به دست آمدن فصل های مشترك بسياری درباره اين قتل ها باعث شده تا اقدامات ويژه پليسی در اين زمينه در دستور كار قرار بگيرد " . با اين همه آنها در تحقيقات خود به اين نتيجه رسيده اند که عاملان جنايت احتمالا قربانيان را به محل خاصی کشيده و پس از کشتن آنان جنازه ها را در حاشيه بزرگراه های جنوب تهران رها کرده اند .

پرونده های بی سرانجام

اگر چه هنوز بايد منتظر ماند تا تحقيقات پليس جنايي برخی ديگر از ابهامات پرونده اخير را روشن کنند اما تا همين جا هم انتشار اخبار مربوط به اين ماجرا نگرانی های تازه ای را در افکارعمومی ايجاد کرده است . اين نگرانی ها زمانی قوت پيدا می کند که در پرونده های مشابه ، و پس از علنی شدن آنها معمولا بر ابهامات ماجرا افزوده شده است . ماجرای قتل های زنجيره ای سال 1380 ، که در آن 13 زن در مشهد به قتل رسيدند ، چند ماه پس از علنی شدن با دستگيری مردی به نام سعيد حنايی مبهم تر شد . نکته عجيب در قتل سريالی زنان در مشهد اين بود که مقامات مسئول مقتولان را " زنان خيابانی " دانستند و سعيد حنايی نيز در مصاحبه با خبرنگاران اعلام کرد که با انگيزه دينی و برای پاک سازی جامعه از فساد اقدام به قتل آن 13 زن کرده است . برخی از روزنامه های راستگرا در همان زمان با انتشار يادداشت ها و سرمقاله هايی نه تنها از چنين قتل هايی دفاع کردند بلکه برخی از آنها اعلام کردند که بايد از سعيد حنايی برای قتل اين زن ها تقدير هم کرد .

در ماجرای قتل های زنجيره ای کرمان ، که پس از علنی شدن آن معلوم شد يک گروه از جوانان تندرو مذهبی عاملان آن هستند ، نه تنها دادرسی علنی صورت نگرفت ، بلکه ديوان عالی کشور با استناد به اينکه عاملان جنايت در اعترافات خود " اعتقاد به مهدورالدم بودن مقتولان " را مطرح کرده بودند ، و همچنين با ذکر اينکه " متهمان بعضا از خانواده‌های شهيد داده يا ايثارگر هستند و خود آنان در دادگاه بر اين اعتقاد اصرار ورزيده و مستندات و مستمسك‌هايی برای آن [ مهدورالدم بودن مقتولان ] ذكر كرده‌اند " احکام صادره دادگاه های بدوی را نقض کرد . سر انجام نيز سه متهم اصلی که وابستگی هايی به برخی مراکز و شخصيت های محلی داشتند ، از مجازات گريختند و آزاد شدند.

شش سال پيش و پس از ماجرای ترور سعيد حجاريان توسط يک هسته تندرو شهر ری هم ، گزارش هايی از ترور ، بازداشت ، و جنايت های دامنه دار که توسط چنين گروه هايی انجام شده بود ، در رسانه های منتشر شد . مريم متقی و سعيده اسرافيل پور دو تن از زنانی بودند که در اين حوادث جان باختند اما پرونده قتل آنان هنوز مسکوت مانده است . عاملان آن جنايت ها البته در تماس هايی با خانواده قربانيان علت قتل شان را فساد اخلاقی ذکر کرده بودند .

بد حجابان ، عاملان دشمن

کمی آن سوتر از بزرگراه هايی که جنازه شش زن در چند هفته اخير کشف شده اما ، موجی از مبارزه با بد حجابی به راه افتاده است . مقامات مسئول اعلام کرده اند که از اين پس با راه اندازی گشت های ارشاد ، با زنانی که حجاب اسلامی را رعايت نمی کنند برخورد خواهند کرد . همزمان اما در روزهای اخير گروهی از زنان که خبرگزاری ها اعلام کرده اند از اعضای خانواده شهدا و ايثارگران هستند با تجمع در برابر مجلس و در دست داشتن شعار هايی چون " مجلس حزب اللهی ، کو قانون اللهی " خواستار اجرای حدود شرعی برای زنانی شده اند که پوشش اسلامی را رعايت نمی کنند . عماد افروغ يکی از اعضای مجلس که دو روز پيش در جمع تجمع کنندگان حاضر شده بود ، خطاب به آنان گفت : " رويكردهای اجباری و تحميلی در حجاب را قبول ندارم ، اما كار فرهنگی درباره حجاب و برخورد قضايی با خانه‌های فساد هم صورت نمی گيرد . "

محمد رضا باهنر ، نايب رييس مجلس نيز ديروز در جمع همين تجمع کنندگان حاضر شد و گفت : " ما قوانينی که نسبت به حجاب و رعايت شئونات اسلامی در جامعه نکاتی دارد را مرور کرديم و متوجه شديم که قوانين سلبی و ايجابی زيادی در زمينه حجاب در کشور وجود دارد " . باهنر همچنين گفته که از اين پس " مجلس و دولت تصميم جدی دارند تا قانون‌های مصوب در زمينه حجاب خاک نخورد و به درستی اجرا شود " . او هم البته افزود که با گرفتن و زدن چنين مشکلی حل نخواهد شد .

زنان تجمع کننده با اين همه در بيانيه ای از قوای سه گانه خواسته اند تا با همکاری و هماهنگی کليه دستگاه های قانون گذاری و اجرايی ، شرايط رشد سالم جوانان را در پرتو رعايت حريم های الهی فراهم آورند و " بخصوص با طراحان لباس های مبتذل و عناصر اشاعه دهنده فساد و فحشا در کشور " که در اين بيانيه آنها را " وابسته به مراکز صهيونيستی " دانسته اند ، به صورت " قاطع و ريشه ای و دائمی " برخورد شود . در قسمت‌ ديگری از اين بيانيه خطاب به رييس مجلس و نمايندگان آمده است : "همان‌گونه كه می‌دانيد متأسفانه اشاعه بدحجابی و بی‌بند و باری در كشور مقدس ما حتی در شهرهای مذهبی ، دل اكثريت ملت شهيدپرور و آزاده را سخت به درد آورده و كيان اخلاقی ، عاطفی و امنيت روحی و روانی خانواده‌ها را به مخاطره افكنده است ... به نظر می‌رسد در شرايطی كه كشور با سرعت تحسين برانگيزی برای جبران فاصله‌های علمی خود با آنچه شايسته اوست پيش می‌رود ، دشمن برای مقابله با شتاب روزافزون جوانان ما در عرصه‌های علمی و فناوری و بخصوص معنويت ، دست به توطئه شناخته شده گسترش فساد و بی‌بند و باری زده است . "

تجمع‌كنندگان تاکيد کرده اند که " آنچه امروز چهره شهرهای ميهن را آلوده کرده ، كاسه صبر امت حزب‌الله را لبريز ساخته است " . در اين ميان اظهارات عجيب وزير دادگستری اما مورد توجه خاص رسانه ها و مطبوعات قرار گرفته است . جمال کريمی راد دو روز پيش در جمع خبرنگاران بد حجابی را جرم مشهود دانست و اعلام کرد که : " برخورد با بدحجابی نيازی به مجوز قضايی ندارد . "

با اين همه می شود پيش بينی کرد که برای دادخواهی شش زن جان باخته در جنايت جنوب تهران هرگز تجمعی برگزار نخواهد شد ، زنانی که بزرگترين آنها ، هم سن جمهوری اسلامی بوده است .

از : روز

علی خستکی : دست ِ ننه‌‌م درد نکنه !

I – در اساطير ِ معاصر ِ زادگاه ِ نگارنده ، طبس ِ گيلکی ، شهر ِ کهن ِ ملحدان [1] ، می‌آيد که : روزی مهمانی ِ نهار بود . در اين مهمانی ، برخی زعمای ِ قوم هم دعوت دار بودند : فرماندار ، شهردار ، رؤسا ، و از جمله حضرت ِ آية الله امام جمعه ( که واقعاً اگر همان به تحريف و تصحيف « امام چُمبه » گفته شود بهتر خواهد بود ) .
اين حضرت ِ اخير ، در اين اواخر ، يعني اين 27 سال ِ « سور الاخانيد » ، رژيم شکسته و بی ملاحظه‌ی ِ کاه و کاهدان ، شکم می‌چرانَد . من خورد و بلع ِ وی را نديده‌ام ؛ امّا آنان که از شاهدان توانند بود ، روايت می‌کنند ، کرده‌اند ، که : يک ديس ِ بزرگ ِ پلو ، با دو مرغ ِ خپله‌ی ِ چُمبه ، به اضافه‌ی ِ يک نوشابه‌ی ِ خانواده ، يک نيم وعده‌ی ِ آغا ست !
آن روز هم گفته‌اند که امام جمعه بر صدر نشسته بوده و دو سوی‌اش همپالکی‌ها و رؤسا . بر اين سوی ِ سفره نيز ، باز هم رؤسا بوده‌اند و غير ِ ايشان . هنوز غذا نکشيده‌اند ، که علی خستکی وارد می‌شود و راست روبروی ِ امام ، جايی به زور باز کرده ، مي نشيند .
علی خستکی که فاميلی ِ ديگری دارد و من نمی‌دانم چرا به اين نام خوانده شده ، از آنهاست که قاط ِ ايشان تداوم و تکرّری يافته و به صورت ِ حال ِ طبيعی درآمده . شما بگوييد : ديوانه ، خل وضع ، ... ؛ امّا من اين نام‌ها را مناسب نمی‌دانم . نه اين که در آن وجهی از اهانت باشد يا بترسم که ممکن است از من شاکی شود ؛ نه ، بلکه واقعاً حال و حالت ، و وضع و اوضاع ِ ذهنی – رفتاری ِ اين گونه از افراد را نيازمند ِ توضيحات ِ بيشتر و دقيق تری می‌دانم ، که از من بر نمی‌آيد .
غرض که ، علی خستکی از همان جنسی است که همه‌ی ما نمونه‌هايش را در شهرها و روستاهامان داريم . قديم الايام ، به کسانی از اين جنس ، که گهگاه سخنان ِ کوتاه و برّنده‌ی ِ « به لفظ ِ اندک و معنیّ ِ بسيار » می‌داشته‌اند ، « عقلای ِ مجانين » يا « مجانين ِ عقلا » می‌گفته‌ايم . عرفا به اين طايفه علاقه‌ی ِ خاص داشته‌اند .
شايد هم علی خستکی يک قاط ِ معمولی باشد . نمی‌دانم . اگر ديده بودمش شايد بهتر می‌فهميدم ؛ که گفته‌اند : ديوانه چو ديوانه ببيند ، بشناسد !!
خستکی ، ساخت ِ نسبی است از : خَستَک [ = هسته‌ی ِ زردآلو ] ؛ و اين « خستک » همان است به لحاظ ِ واژگانی ، که در فارسی ِ رسمی « هسته » می‌گوييم . ابدال ِ « ه » و « خ » در واژگان ِ فارسی ، نمونه‌های ِ بسيار دارد ؛ به‌ويژه در گستره‌ی ِ عمومی و تاريخی ِ زبان . « ک » نيز ، که در صورت ِ فارسی ِ رسمی افکنده شده ، از اصل ِ واژه بوده است .
...
غذا می‌کشند ، و همگان سر فرو می‌برند .
نيم ساعت کمتر يا بيشتر می‌گذرد ، و اندک اندک کنسرت ِ آواهای ِ قاشق و بشقاب ، رو به کندی و خاموشی می‌رود . فروبلعِش به پايان ِ خود نزديک شده . ته‌مانده‌ی ِ نوشابه‌ها واخورده می‌شود . در همين حال ، به‌ناگهان از گلوی ِ امام جمعه ، « قا ا ا ا ر ر ر ت ت ت» بادگلويی محکم و بلند رها می‌شود . علی خستکی سری بالا می‌کند ، به امام می‌نگرد ، و آن گونه که عادت ِ او ست ، بلند و بی‌پروا ، و بی‌خطاب وار ، می‌غرّد : هـَ کير ! غُرُمساق ! کمتر مخورَن !! [2]
سکوتی مجلس را فرو می‌گيرد . مهمانان زيرچشمی به همديگر می‌نگرند ، و پوزخندی پوشيده ، چهره‌ها را فرا می‌گيرد ؛ می‌پوشانَد .
به‌زودی خبر در شهر می‌پيچد ! طبس از آن شهرها ست که اگر فی‌المثل کسی سر ِصبح در صحن ِ امام زاده حسين ابن موسی‌الکاظم چُس بدهد ، به‌نيم بهره نکشيده ، آوازه‌اش چون گوز در همه‌ی ِ شهر می‌پيچد ، و يحتمل به گوش ِ نبوده‌ی ِ مناره‌ی ِ مسجد ِ جامع نيز می‌رسد .
فردا يا پس فردای ِ آن ، امام جمعه دو پا را توی ِ يک کفش می‌چپانَد که علی خستکی را به تيمارستان بفرستد ؛ امّا به وی گفته می‌شود که بايد هزينه‌های ِ بردن ِ او را بپردازد ! حالا به اين دليل يا به دلايلی ديگر ، امام انصراف می‌دهد و پرونده‌ی ِ ماجرا بسته می‌شود .
از آن روز به بعد ، هنوز کسی جرأت نکرده است در طبس بادگلو کند !

I I – در پاره‌ای از خبرها می‌خوانم که به رئيس جمهور ِ محبوب القلوب ِ جمهوری ِ اسلامی ، عنوان ِ « سردار ِ هسته‌ای » داده‌اند .
گفتم که ، « هسته » ی ِ فارسی ِ رسمی ، در گويش ِ طبس « خستک » است . تا همين چندي پيش ، گويا تنها وجه ِ معمول ِ نسبی در واژه‌های ِ مختوم به هاء ِ بيان ِ حرکت ِ ماقبل ، ظاهر شدن ِ واج ِ محذوف ِ کهن [ = ک / گ ] بوده + « ی » ؛ امّا به هر دليل ، اين ساخت به گروه ِ ساخت‌های ِ مرده پيوسته ، و آنچه به‌تازگی ساخته می‌شود با افزودن ِ « ای » به دست می‌آيد . به جای ِ « ماهوارگی ، شيشگی ، ... » ، « ماهواره‌ای ، شيشه‌ای ، ... » می‌گوييم ؛ و به جای ِ هستگی ، می‌گوييم : هسته‌ای .
امّا به گويش ِ سره‌ی ِ طبسی ، لقب ِ رئيس جمهور می‌شود : « سردار هستگی » يا همان « سردار خستکی » ؛ يا اگر به نام بگوييم : سردار محمود ِ خستکی !!
q
لابد « علی خستکی » فکر می‌کند بايد برود از من شکايت کند ؛ امّا من هيچ قصد ِ بدی نداشته‌ام . منظورم از نوشتن ِ اين يادداشت ، طرح ِ يک نکته‌ی ِ زبانی بوده ؛ البتّه به قالب ِ طنزواره ؛ وگرنه علی جان ، چس ِ تو به صد بمب ِ خستکی ، و صد هزار سردار ِ خستکی ، می‌ارزد !

?
[1] در يک مثنوی که قرار بوده در مدح ِ خودم بگويم ، فرموده‌ام : مهدی ِ سهرابی ِ روشن روان / زاده‌ی ِ شهر ِ کهن ِ ملحدان ؛ امّا شعر به همين جا منجمد شده !
[2] ؟ خوب ، کير ! قرمساق ! کمتر می‌خوردی !!

روش ِ فرهنگی

يادم نيست خواب بوده‌ام يا در بيداری به آن فکر کرده‌ام . نه ، خواب می‌ديده‌ام : دخترانی برهنه در خيابان می‌گشتند و پليس‌های خوش‌لباس و خوش‌تيپ ، در حالی که در يک دست شورت و در دست ِ ديگر بسته‌ای شکلات ِ امريکايی داشتند در پی ِ دخترکان می‌دويدند که : « آقای ِ جورج بوش خواهش کرده‌اند که اين شکلات را به عنوان ِ هديه بپذيريد و اين شورت را هم بپوشيد . درست است که حالا ايران کاملاً آزاد شده و هيچ آمر و ناکری در کار نيست ، امّا باور کنيد در امريکا هم اين‌قدر کس‌وکون‌لختی رايج نيست . خواهش می‌کنم خانم ! آقای رئيس‌جمهور خواهش کرده‌اند . » و دخترکان تابی به اندام ِ برهنه‌ی ِ خود می‌دادند و خنده ‌کنان می‌گريختند . صحنه‌ای که پليس‌ها را حالی به حالی می‌کرد ؛ حتّی پليس ِ امريکايی را .
حالا می‌بينم که احتمالاً اين خواب ِ عجيب ، از اثر ِ خواندن ِ امثال ِ اين حرف‌ها بوده ؛ اگر چه اين سخنان ِ گُه‌هربار را مدتّی بعد خوانده‌ام :
به گفته محمد عباسپور: "افراد بدحجاب به جاي حفظ حرمت زن و جايگاه آن در اسلام با لباسهاي جلف در انظارعمومي ظاهر مي‌‏شوند و موجب افكار پريشي جوان مي‌‏گردند و دلهاي آنها را مي لرزانند. اين دختران، فساد خود را از ماهواره مي گيرند و ماهواره وار در خيابانها تردد مي كنند." پيش تر او در صحن علني مجلس شوراي اسلامي پيشنهاد كرده بود "در مبارزه با بدحجابي پيش از به كار گرفتن روشهاي فيزيكي بايد از روش فرهنگي استفاده كرد." اين نماينده مجلس در تشريح "روش فرهنگي مبارزه با بدحجابي" گفته بود "براي مثال خانمهاي عفيفه [چادري] هميشه يك چادر اضافه در كيف خود داشته باشند تا اگر يک بدحجاب در حال مفسده بود با روي خوش به وي چادر تعارف كنند ولي اگر آن مفسد چادر را قبول نكرد، سپس به اقدام فيزيكي روي بياورند."
مأخذ :
http://r0ozonline.com/01newsstory/015014.shtml