طوفان مگر از عهده‌ی ِ مذهب به‌درآيد ( غزلی از بيدل ِ دهلوی )

ظالم چه خيال است مؤدّب به‌درآيد
آن نيست کجی کز دُم ِ عقرب به‌درآيد
می چاره‌گر ِ کُلفَت ِ زهّاد نگرديد
طوفان مگر از عهده‌ی ِ مذهب به‌درآيد
با بخت ِ سيه چاره‌ی ِ خوابم چه خيال است
بيدار شود سايه چو از شب به‌درآيد
آنجا که عيار ِ اثر ، از خوی ِ تو گيرند
آتش ، تری‌اش ، چون عرق از تب به‌درآيد
گر پرتو ِ حسن ِ تو به اين برق ِ شکوه است
خورشيد هم از خانه مگر شب به‌درآيد

بيدل ! چقدَر تشنه‌ی ِ اخفا ست معانی
در گوش خزد هر قدَر از لب به‌درآيد

بيدل دهلوی

&
شاعر ِ آينه‌ها ( بررسی ِ سبک ِ هندی و شعر ِ بيدل ) . دکتر محمّدرضا شفيعی کدکنی . انتشارات ِ آگاه . چاپ ِ دوّم ، زمستان 1368 . ( غزل ِ شماره‌ی ِ 105 ؛ ص 189 ) ------------ JPG

?
يادداشت :
بيت ِ 2 : کُلفَت : [ = ع . کُلفَة ] 1 – سختی ، رنج ، مشقّت . 2 – ( فارسی ) زن ِ خدمتکار ، خادمه . 3 – ( فارسی ) ... ، عايله ، اهل ِ بيت . [ فرهنگ ِ فارسی ِ معين ]
$
می‌توان در اين بيت ِ دوّم تصرّفی کرد و به جای ِ « کلفت » ، « خشکی » گذاشت . و به مقام ِ بيدل جسارت نباشد ، اين واژه برتری ِ بسيار دارد ؛ به‌ويژه با توجّه به « طوفان » ، که به معنی ِ « باران ِ سيل آسا » ست ...
البتّه در روايت ِ متصرّفانه‌ی ِ فوق ، نتيجه‌ی ِ چاره و علاج متوجّه ِ زهّاد می‌شود ؛ در حالی که در روايت ِ بيدل ، نتيجه متوجّه ِ ما ست که از کُلفَت ِ زُهّاد در عذابيم !
پس تصرّف موقوف !!