( لوکرتيوس ) [1]
هنگامی که حيات ِ بشری ، گسترده بر پهنهی ِ خاک ،
آشکارا پايمال ِ خشونت ِ دين شده بود ؛
هنگامی که دين از فراز ِ افلاک ،
با حال و هيئتی هراسناک ،
بر آدميان ِ مردگار تن خمانده چنگ و دندان مینمود ؛
در اين هنگام ،
مردی يونانی سر برداشت ، قد برافراشت ،
و با چشمان ِ ميرای ِ خويش ، بهخشم در او نگريست .
او نخستين کس بود که پيش ِ دين به ايستادگی برخاست .
نه افسانههای ِ خدايان ، نه تندر و آذرخش ،
و نه آسمان با غرّشهای ِ ترسانندهاش ،
هيچيک ، نتوانستند او را زبون از پای بنشانند .
بل بيشتر بيباکی ِ روحش را برانگيختند ،
زيرا که او میخواست نخستين شکنندهی ِ درهای ِ بستهی ِ طبيعت باشد .
چنين بود که روان ِ پُرشور و توانايش پيروز شد ،
چنين بود که او پيش رفت و پيشتر رفت ،
تا دورترين راهها ،
آنسوی ِ برج و باروهای ِ مشتعل ِ جهان .
و چنين بود که او با انديشهی ِ بلند و روح ِ گشادهی ِ خويش ،
فراخنای ِ جهان را سراسر فرا و فرو گرفت .
و چنين است که به کردار ِ فاتحی نزد ِ ما باز میگردد .
رهآوردش دانشی است ،
که از آنچه تواند بود ، يا نتواند بود ، سخن میگويد .
میآموزدمان که نيروی ِ آنچه هست بر چه بنيادی استوار است ،
و مینماياندمان که مرزها کجاست .
از اينرو است که اکنون دين پيش ِ پای ِ مردم فرو ريخته است ،
و به نوبت ِ خويش آشکارا پايمال شده است – پايمال ِ حقايق ِ حيات ِ بشری ،
از پيروزی ِ او است که آدميان سر به سپهر میسايند . [2]
&
کتابشناخت :
تاريخ ِ فلسفهی ِ غرب ( 2 جلد ) . برتراند راسل . ترجمهی ِ نجف دريابندری . نشر ِ پرواز ( بازچاپ ) . پائيز ِ سال ِ 1365 – تهران . [ اين کتاب ، قبلاً ، بين ِ سالهای ِ 1340 تا 1353 ، چهار بار ( چاپ ِ نخست 1340 ، چاپ ِ دوّم 1349 ، چاپ ِ سوّم 1351 و چاپ ِ چهارم 1353 ) چاپ و منتشر شده است . / نشر ِ پرواز ]
?
پابرگها :
[1] شاعر ِ رومی ، 55 – 99 ق . م .
لوکرتيوس ، فلسفهی ِ اپيکوروس را در قالب ِ نظم بيان میکند . [ وی ] اپيکوروس را همچون منجی ِ خود میداند ... ( متن ِ کتاب ، ص 359 )
اپيکوروس ، فيلسوف ِ نامدار ِ يونانی ؛ بنيانگزار ِ فلسفه ِ اپيکوری ؛ تولّد : 342 ق . م . ؛ درگذشت : 307 تا 301 ق . م .
[2] تاريخ ِ فلسفهی ِ غرب ؛ جلد اوّل ، ص 360 – 359 .
سروده زیبایی بود تا بشر هست حماقت هم هست
AntwortenLöschen